
Theo các chuyên gia về y học, nếu con bạn có các mảng đỏ, nổi lên trên da (thường được gọi là nổi mề đay), kèm theo ngứa, có thể khiến trẻ khó chịu và đau đớn. Theo đó, phát ban có thể có nhiều nguyên nhân. Nó có thể do trẻ em tiếp xúc với một số loại cây (chẳng hạn như cây thường xuân). Hoặc nó có thể liên quan đến phản ứng dị ứng với thuốc hoặc thức ăn. Cả bệnh chàm và mề đay đều liên quan đến dị ứng. Chúng được coi là những bệnh phổ biến nhất gây phát ban trên da.
Mục lục
Trẻ bị nổi mề đay là gì? Bệnh lý này có nguy hiểm không?
Trẻ bị nổi mề đay là tình trạng rất phổ biến hiện nay, đặc biệt là vào thời điểm thời tiết giao mùa. Theo thống kê của các tổ chức y tế tại Việt Nam, có khoảng 20% dân số sẽ mắc căn bệnh này trong đời. Trẻ bị nổi mề đay khắp người trên da sẽ có các nốt mẩn ngứa, sẩn phù nổi rõ trên bề mặt. Kèm theo đó, bé sẽ có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, đỏ nóng, quấy khóc và cào gãi không kiểm soát.
Dấu hiệu trẻ bị nổi mề đay có thể khởi phát ở trẻ sơ sinh và bé trên 10 tuổi, nguy cơ để lại biến chứng cao. Căn cứ theo thời gian phát bệnh, mày đay ở trẻ em được phân chia thành 2 loại chính là:
- Mề đay cấp tính: Bệnh thường khởi phát đột ngột, diễn biến theo từng đợt không đều. Các triệu chứng bé bị nổi mề đay về đêm thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, dưới 6 tuần, không để lại nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, quá trình học tập và vui chơi của trẻ.
- Mề đay mãn tính: Đây là giai đoạn tiếp theo của mày đay cấp tính nếu không được kiểm soát. Thời gian chuyển sang giai đoạn mãn tính rất ngắn, kèm theo đó là những hậu quả khôn lường. Thời gian ủ bệnh thường khá lâu, dễ tái phát khi có điều kiện thuận lợi, thậm chí kéo dài trong nhiều năm.
Triệu chứng bệnh
Các triệu chứng ở da có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào của cơ thể. Chúng có thể kéo dài từ vài phút đến vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Phát ban có thể thay đổi hình dạng, lan ra những vùng xung quanh. Đôi khi chúng biến mất và xuất hiện trở lại trong khoảng thời gian ngắn. Ngoài phát ban, trẻ thường kèm theo ngứa, đau bụng, buồn nôn hoặc khó thở nếu mức độ nặng.
Tình trạng này được gọi là nổi mề đay cấp tính nếu nó kéo dài không quá 6 tuần. Nổi mề đay được xem là mãn tính nếu nó xuất hiện hơn 6 tuần. Mề đay cấp tính là thường gặp nhất ở trẻ nhỏ. Có thể do tiếp xúc với chất gây dị ứng hoặc nhiễm trùng. Phần lớn nguyên nhân gây nổi mề đay mãn tính là không rõ. Thông thường, các trường hợp nổi mề đay không đe dọa đến tính mạng của trẻ. Tuy nhiên, nếu nổi mề đay nặng đến mức gây ra bất kỳ triệu chứng nào khác làm trẻ khó thở đều cần được điều trị ngay lập tức.
Nguyên nhân của bệnh
Nổi mề đay xảy ra khi trẻ tiếp xúc với thứ gì đó khiến da của trẻ dễ nhạy cảm hoặc dị ứng. Một số tác nhân thường gặp như:
- Thực phẩm: đặc biệt là đậu phộng, trứng, các loại hạt và hải sản.
- Côn trùng đốt hoặc cắn.
- Truyền máu.
- Lông chó mèo nuôi trong nhà.
- Phấn hoa.
- Nhiễm vi khuẩn hay virus, bao gồm những đợt cảm lạnh thông thường, viêm gan…
- Những kích thích đến cơ thể như vận động gắng sức quá mức hay thời tiết quá lạnh/ nóng, phơi nắng…
- Thuốc kháng sinh, aspirin và ibuprofen …
- Xà phòng, chất tẩy rửa, nước xả làm mềm vải, dầu gội …
Trong một số trường hợp, nguyên nhân tìm thấy có thể quá rõ ràng. Trẻ ăn đậu phộng hoặc tôm, sau đó bắt đầu nổi mề đay trong một thời gian ngắn. Các trường hợp khác đòi hỏi cần có sự chú ý đến tác nhân gây dị ứng cho trẻ của cả bạn và bác sĩ. Bác sĩ sẽ hỏi về tiền căn dị ứng của trẻ và gia đình bạn. Ngoài ra, bạn cũng cần quan tâm đến những chất mà trẻ tiếp xúc ở nhà và tại trường học. Hoặc bất kỳ loại thuốc nào trẻ đã sử dụng gần đây.
Cách điều trị bệnh mề đay
Cần tránh các tác nhân gây phản ứng dị ứng
Nếu bạn biết được tác nhân khiến trẻ nổi mề đay, cách điều trị tốt nhất là tránh tiếp xúc với chúng. Bạn có thể tham khảo một số lời khuyên dưới đây:
- Không ăn thực phẩm nghi ngờ có thể khiến trẻ dị ứng.
- Tránh chà xát hoặc gãi vì nó khiến trẻ nổi mề đay nhiều hơn và nhiễm trùng. Tắm thường xuyên có thể làm giảm ngứa và sự khó chịu của con bạn. Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát rộng rãi.
- Nhiệt độ: Nếu trẻ bị nổi mề đay khi tiếp xúc với không khí lạnh, không nên cho trẻ bơi trong nước lạnh. Nếu bạn cần đưa trẻ ra ngoài khi trời lạnh, hãy mặc quần áo ấm và sử dụng khăn choàng.
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng bằng cách mặc áo khoác và thoa kem chống nắng.
- Thuốc: Thông báo cho Bác sĩ của con bạn ngay lập tức nếu bạn nghi ngờ rằng một loại thuốc cụ thể có thể khiến trẻ phát ban.
Tiến hành xét nghiệm tìm nguyên nhân nổi mề đay
Bạn nên đưa trẻ nến gặp Bác sĩ để tìm những yếu tố có thể gây nổi mề đay cho con bạn. Ngoài ra, trẻ cũng sẽ cần được hỗ trợ giảm các triệu chứng với thuốc đặc hiệu. Nếu tình trạng dị ứng xảy ra thường xuyên hoặc kéo dài hơn 1 tháng, Bác sĩ có thể làm xét nghiệm tìm những tác nhân gây ra phản ứng da của trẻ. Một khi tác nhân được xác định, trẻ có thể được khuyên nên tránh thực phẩm và sản phẩm làm từ nó. Do khả năng bị sốc phản vệ, một số thử nghiệm tìm nguyên nhân gây dị ứng chỉ nên được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Vì nó có thể gây phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng của trẻ.
Sử dụng thuốc kháng histamine
Đây là thuốc giúp trẻ giảm ngứa và giảm phát ban. Nó ngăn chặn tác động của histamine. Đó là một chất hóa học được sản xuất khi cơ thể tiếp xúc với những chất gây dị ứng. Thuốc kháng histamine hiện nay có hiệu quả tác dụng kéo dài. Trẻ chỉ cần uống một lần trong ngày và có ít tác dụng phụ. Bác sĩ có thể đề nghị kết hợp hai hoặc ba loại thuốc kháng histamine để giảm bớt các triệu chứng.
Khi nào nên đưa trẻ đi khám bác sỹ?
Ngoài việc cho trẻ uống thuốc theo hướng dẫn của Bác sĩ, bạn cũng nên theo dõi sát những dấu hiệu sau để kịp thời đưa trẻ đi khám:
- Trẻ có biểu hiện khó thở như thở mệt, thở nhanh, tím tái.
- Trẻ than đau bụng, buồn nôn hoặc nôn nhiều lần, tiêu lỏng.
- Khàn tiếng hoặc khóc không ra tiếng ở trẻ nhỏ.
- Trẻ có vẻ lừ đừ, mệt mỏi hoặc bứt rứt, quấy khóc liên tục.
- Trẻ lớn có thể than nhức đầu hay tức ngực.
Nổi mề đay kèm theo ngứa có thể biểu hiện từ mức độ nhẹ đến nặng. Nổi mề đay cấp tính có thể kéo dài đến 6 tuần. Cách điều trị tốt nhất là tìm hiều và tránh các tác nhân có thể gây dị ứng cho con bạn.
Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị mày đay tại nhà?
- Dừng tất cả các loại thuốc, thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng.
- Hạn chế gãi, chà xát mạnh trên da.
- Có thể chườm lạnh, tắm lạnh, tránh tắm nóng (không áp dụng cho 2 trường hợp bị mày đay do nóng, lạnh).
- Tránh ánh sáng trực tiếp từ mặt trời.
- Chế độ ăn uống hợp lý để chống táo bón.
- Mặc quần áo cotton nhẹ, vừa với cơ thể.
- Tránh các hoạt động nặng, gây mồ hôi.
- Cố gắng nghỉ ngơi, giảm stress.
- Những loại thực phẩm, gia vị có tính kích thích dị ứng, ngứa da cũng cần phải bỏ như rượu bia, nước ngọt, gia vị, ớt…
- Không chọn ăn những món ướp nhiều gia vị, thức ăn đông lạnh, thức ăn đóng hộp, thức ăn chế biến sẵn vì chúng thường chứa nhiều chất phụ gia.